Təsbih, təhmid, təhlil və təkbirin fəziləti
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Kim gündə yüz dəfə:
[Subhanəllahi və bihəmdihi]«Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun!» desə, günahları dəniz köpüyü qədər olsa belə silinər».[2]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Kim gündə on dəfə:
[Lə ilahə illəllahu vahdəhu lə şərikə ləhu, ləhul-mulku və ləhul-həmdu və huvə alə kulli şeyin qadir]«Allahdan başqa məbud yoxdur, təkdir, Onun şəriki yoxdur. Mülk Onundur və həmd Onadır! O hər şeyə Qadirdir!» desə, sanki İsmayıl övladından dörd nəfəri azad etmiş olar».[3]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Dilə yüngül gələn, çəkidə ağır gələn, ər-Rəhmana əziz olan iki kəlmə bunlardır:[Subhanəllahi və bihəmdihi, subhanəllahil-aziym]
«Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun! Böyük Allah pak və müqəddəsdir!» [4]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Mənə:
[Subhanəllahi, vəlhəmdulilləhi, və lə ilahə illəllahu, vəllahu əkbər]«Allah pak və müqəddəsdir! Həmd Allahadır! Allahdan başqa məbud yoxdur! Allah ən Böyükdür!» demək, üzərində günəş doğan hər bir şeydən əzizdir».[5]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Sizlərdən hər gün min savab qazanmaqda aciz qalanı varmı?» Yanında oturanlardan biri soruşdu: «Bizlərdən biri min savabı necə qazana bilər?» O dedi: «Yüz dəfə təsbih etsə [“Subhanəllah” desə], ona min savab yazılar, yaxud min günahı silinər!»[6]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Kim:
[Subhanəllahil-aziymi və bihəmdihi] «Böyük Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun!» desə, onun üçün Cənnətdə bir xurma ağacı əkilər».[7]Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm dedi: «Ey Abdullah ibn Qeys! Sənə Cənnət xəzinələrindən birini göstərimmi?» Mən: «Bəli, ya Rəsulullah!» söylədikdə, o buyurdu: «De:
[Lə həulə və lə quvvətə illə billəh]«Qüdrət və güc yalnız Allahdadir!»[8]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Allaha ən sevimli olan kəlmələr dörddür:
[Subhanəllahi, vəlhəmdulilləhi və lə ilahə illəllahu, vəllahu əkbər]«Allah pak və müqəddəsdir! Həmd Allahadır! Allahdan başqa məbud yoxdur! Allah ən Böyükdür!» Bunların hansından başlasan, zərəri olmaz».[9]
Bədəvi ərəb Peyğəmbərin səllallahu aleyhi və səlləm yanına gəlib dedi: «Mənə zikr edəcəyim kəlmələri öyrət!» O buyurdu: «De:
[Lə ilahə illəllahu vahdəhu lə şərikə ləhu. Allahu əkbəru kəbiyran, vəlhəmdulilləhi kəsiyran, subhanəllahi rabbil-aləmiyn. Lə həulə və lə quvvətə illə billəhil-aziyzil-həkiym] «Allahdan başqa məbud yoxdur, O təkdir, Onun şəriki yoxdur. Allah böyüklükdə ən Böyükdür! Allaha çoxlu-çoxlu həmd olsun! Aləmlərin Rəbbi olan Allah pak və müqəddəsdir! Qüdrət və güc yalnız Qüdrətli, Müdrik Allahdadir!» Bədəvi ərəb dedi: «Bunlar Rəbbim üçündür. Bəs mənim üçün?» O buyurdu: «De: [Allahummə-ğfirliy, vərhəmniy, vəhdiniy, vərzuqniy]«Allahım! Məni bağışla, mənə rəhm et, məni doğru yola yönəlt, mənə ruzi ver!»[10]
Bir kimsə İslamı qəbul etdikdə Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm ona namaz qılmağı öyrədər, sonra əmr edərdi ki, bu kəlmələrlə [Allaha] dua etsin:[Allahummə-ğfirliy, vərhəmniy, vəhdiniy, və afiniy, vərzuqniy]
«Allahım! Məni bağışla, mənə rəhm et, məni doğru yola yönəlt, mənə salamatlıq və ruzi ver!»[11]
«Ən fəzilətli dua «əlhəmdulilləh», ən fəzilətli zikr isə «lə ilahə illəllah»dır.[12]
«Əbədi qalacaq saleh əməllər (bunlardır):
[Subhanəllahi, vəlhəmdulilləhi və lə ilahə illəllahu, vəllahu əkbəru, və lə həulə və lə quvvətə illə billəh]«Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun! Allahdan başqa məbud yoxdur! Allah ən Böyükdür! Qüdrət və güc yalnız Allahdadir!»[13]
Təsbih, təhmid, təhlil və təkbirin fəziləti
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Kim gündə yüz dəfə:
[Subhanəllahi və bihəmdihi]«Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun!» desə, günahları dəniz köpüyü qədər olsa belə silinər».[2]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Kim gündə on dəfə:
[Lə ilahə illəllahu vahdəhu lə şərikə ləhu, ləhul-mulku və ləhul-həmdu və huvə alə kulli şeyin qadir]«Allahdan başqa məbud yoxdur, təkdir, Onun şəriki yoxdur. Mülk Onundur və həmd Onadır! O hər şeyə Qadirdir!» desə, sanki İsmayıl övladından dörd nəfəri azad etmiş olar».[3]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Dilə yüngül gələn, çəkidə ağır gələn, ər-Rəhmana əziz olan iki kəlmə bunlardır:[Subhanəllahi və bihəmdihi, subhanəllahil-aziym]
«Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun! Böyük Allah pak və müqəddəsdir!» [4]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Mənə:
[Subhanəllahi, vəlhəmdulilləhi, və lə ilahə illəllahu, vəllahu əkbər]«Allah pak və müqəddəsdir! Həmd Allahadır! Allahdan başqa məbud yoxdur! Allah ən Böyükdür!» demək, üzərində günəş doğan hər bir şeydən əzizdir».[5]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Sizlərdən hər gün min savab qazanmaqda aciz qalanı varmı?» Yanında oturanlardan biri soruşdu: «Bizlərdən biri min savabı necə qazana bilər?» O dedi: «Yüz dəfə təsbih etsə [“Subhanəllah” desə], ona min savab yazılar, yaxud min günahı silinər!»[6]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Kim:
[Subhanəllahil-aziymi və bihəmdihi] «Böyük Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun!» desə, onun üçün Cənnətdə bir xurma ağacı əkilər».[7]Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm dedi: «Ey Abdullah ibn Qeys! Sənə Cənnət xəzinələrindən birini göstərimmi?» Mən: «Bəli, ya Rəsulullah!» söylədikdə, o buyurdu: «De:
[Lə həulə və lə quvvətə illə billəh]«Qüdrət və güc yalnız Allahdadir!»[8]
Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm demişdir: «Allaha ən sevimli olan kəlmələr dörddür:
[Subhanəllahi, vəlhəmdulilləhi və lə ilahə illəllahu, vəllahu əkbər]«Allah pak və müqəddəsdir! Həmd Allahadır! Allahdan başqa məbud yoxdur! Allah ən Böyükdür!» Bunların hansından başlasan, zərəri olmaz».[9]
Bədəvi ərəb Peyğəmbərin səllallahu aleyhi və səlləm yanına gəlib dedi: «Mənə zikr edəcəyim kəlmələri öyrət!» O buyurdu: «De:
[Lə ilahə illəllahu vahdəhu lə şərikə ləhu. Allahu əkbəru kəbiyran, vəlhəmdulilləhi kəsiyran, subhanəllahi rabbil-aləmiyn. Lə həulə və lə quvvətə illə billəhil-aziyzil-həkiym] «Allahdan başqa məbud yoxdur, O təkdir, Onun şəriki yoxdur. Allah böyüklükdə ən Böyükdür! Allaha çoxlu-çoxlu həmd olsun! Aləmlərin Rəbbi olan Allah pak və müqəddəsdir! Qüdrət və güc yalnız Qüdrətli, Müdrik Allahdadir!» Bədəvi ərəb dedi: «Bunlar Rəbbim üçündür. Bəs mənim üçün?» O buyurdu: «De: [Allahummə-ğfirliy, vərhəmniy, vəhdiniy, vərzuqniy]«Allahım! Məni bağışla, mənə rəhm et, məni doğru yola yönəlt, mənə ruzi ver!»[10]
Bir kimsə İslamı qəbul etdikdə Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm ona namaz qılmağı öyrədər, sonra əmr edərdi ki, bu kəlmələrlə [Allaha] dua etsin:[Allahummə-ğfirliy, vərhəmniy, vəhdiniy, və afiniy, vərzuqniy]
«Allahım! Məni bağışla, mənə rəhm et, məni doğru yola yönəlt, mənə salamatlıq və ruzi ver!»[11]
«Ən fəzilətli dua «əlhəmdulilləh», ən fəzilətli zikr isə «lə ilahə illəllah»dır.[12]
«Əbədi qalacaq saleh əməllər (bunlardır):
[Subhanəllahi, vəlhəmdulilləhi və lə ilahə illəllahu, vəllahu əkbəru, və lə həulə və lə quvvətə illə billəh]«Allah pak və müqəddəsdir! Allaha həmd olsun! Allahdan başqa məbud yoxdur! Allah ən Böyükdür! Qüdrət və güc yalnız Allahdadir!»[13]